Το Μουντιάλ χόρεψε αργεντίνικο τανγκό, εμείς παρασυρθήκαμε στον εκστατικό ρυθμό κι ύστερα απ’ όλα αυτά, ευκαιρία είναι να αναλογιστούμε πόσα μας προσφέρει ο ομαδικός αθλητισμός!!!
Πολυάριθμες έρευνες έχουν συσχετίσει τον ομαδικό αθλητισμό με σημαντικά ψυχοκοινωνικά, γνωστικά και βιολογικά οφέλη. Βελτιώνει την ψυχική και οργανική μας υγεία και προάγει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Ο ομαδικός αθλητισμός συμβάλλει στην καλλιέργεια αξιών ζωής και κοινωνικών δεξιοτήτων:
- Σεβασμό προς όλους τους εμπλεκόμενους: τον προπονητή, τους συμπαίκτες, το επιτελείο που μεριμνά. Είναι το πλαίσιο που ανήκουμε. Φυσικά, τους αντιπάλους, οι οποίοι δίνουν αξία στον αγώνα και το αποτέλεσμα. Τον διαιτητή, ακόμη κι αν μας αδικεί γιατί η παρουσία του είναι απαραίτητη. Φανταστείτε τι θα γινόταν σε έναν σημαντικό αγώνα δίχως την παρουσία διαιτητή;!
- Επικοινωνία, λεκτική και εξωλεκτική. Μάλιστα, το μη λεκτικό επίπεδο επικοινωνίας χρησιμοποιείται εκτεταμένως στον ομαδικό αθλητισμό κι έχει έντονη επιδραστικότητα, όπως φυσικά και στην καθημερινή μας ζωή, όπου οφείλουμε να έχουμε επίγνωση του αντίκτυπού του.
- Η συνεργατικότητα και η εμπιστοσύνη είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ομαδική λειτουργία.
- Η αποδοχή καιη σύνδεση με το διαφορετικό, ως αναγκαίο συστατικό συνεργασίας με προσωπικότητες και συμπεριφορές που συχνά δεν μας είναι ταιριαστές ή μπορεί ακόμη και να μας ενοχλούν. Εξασκούμαστε στην αποδοχή του ανοίκειου, του ενοχλητικού, όταν φυσικά αυτό δεν μας παραβιάζει. Έτσι, συνιστούμε βασικό κρίκο της ομάδας.
- Η υπομονή και επιμονή στην επίτευξη των στόχων, που αρκετές φορές χρειάζεται να αναθεωρούνται προς τα επάνω ή προς τα κάτω. Η αποτυχία δεν ελαττώνει τις δύο αυτές αρετές.
- Το ΕΓΩ και το ΕΜΕΙΣ αλληλοκαλύπτονται. Το ΕΜΕΙΣ χρειάζεται να προτάσσεται αντί του ΕΓΩ, αφού πρωτεύον είναι η συνοχή και η επιτυχημένη λειτουργία της ομάδας. Επιπλέον, το παράλληλο όφελος είναι πως το ΕΓΩ αναδεικνύεται περισσότερο μέσω της ομαδικής συνεργασίας και του αναγνωρίζεται θετικά εκτός από τις ατομικές του κλίσεις, η συμβολή του στο ομαδικό πνεύμα.
- Οι συγκρούσεις είναι φυσιολογικό να προκύπτουν, όμως το ζητούμενο είναι η διευθέτησή τους για το συμφέρον της ομάδας. Έτσι, το άτομο εξασκείται στην θετική διαπραγμάτευση των προβλημάτων/διαφωνιών, με γνώμονα τη σύνδεση και την επίλυση και όχι τη ρήξη ή την απομάκρυνση.
- Αυτοέλεγχο και πειθαρχία στους κανόνες, όχι με αίσθημα υποταγής αλλά στον άξονα της ισορροπημένης συνύπαρξης μέσα στην ομάδα, που εγγυάται θετικότερα αποτελέσματα κι απόλαυση του αθλήματος.
- Η παραβίαση των κανόνων στοιχίζει σε όλους κι αυτή είναι μια ουσιαστική εμπειρική μάθηση για την επίδραση των πράξεών μας στους γύρω μας.
- Ερευνητικά δεδομένα έχουν συσχετίσει θετικά τη συμμετοχή στον ομαδικό αθλητισμό με λειτουργικότερη συμπεριφορά και υψηλότερες σχολικές επιδόσεις συγκριτικά με τους ανηλίκους που δεν εντάχθηκαν στο ομαδικό παιχνίδι.
- Συμπερασματικά, όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν το βαθμό προσαρμοστικότητας του ανθρώπου στα εξωτερικά περιβάλλοντα οποιασδήποτε μορφής (οικογένεια, φίλοι, εργασία, σχολείο).
Ο ομαδικός αθλητισμός ενισχύει την αυτοεκτίμησή / αυτοαντίληψή μας
- Εκπληρώνουμε το αίσθημα του ανήκειν, που αποτελεί έμφυτη ανάγκη, μέσω της οποίας επιβιώνουμε, αναπαραγόμαστε, δημιουργούμε διαπροσωπικούς δεσμούς, αποκτούμε κοινωνικές ταυτότητες.
- Ο ομαδικός αθλητισμός μας παρέχει ένα σπουδαίο υποστηρικτικό σύστημα που μειώνει τα επίπεδα του άγχους και βελτιώνει την αυτοεικόνα μας μέσα από τη ματιά των συμπαικτών, προπονητών και αντιπάλων. Βιώνουμε αλληλεγγύη, νοιάξιμο, συλλογικότητα, συμπληρωματικότητα.
- Αναγνωρίζουμε τις δυνατότητες και τις αδυναμίες μας, που γίνονται κι αυτές κομμάτι του παιχνιδιού και της τακτικής. Επομένως, το ελάττωμα είναι αποδεκτό και αξιοποιήσιμο. Για να γίνει καλύτερα κατανοητό, θα παραθέσω ένα παράδειγμα: Μία ομάδα λόγω της ανεπαρκούς αμυντικής της λειτουργίας, από τη μία θα κάνει προσπάθεια βελτίωσης της άμυνάς της και από την άλλη, θα εδραιώσει την επιθετική της λειτουργία ώστε να απομακρύνεται το παιχνίδι από την άμυνα που αποτελεί αχίλλειο πτέρνα.
- Ο υγιής συναγωνισμός και η πολλαπλή αλληλεπίδραση μας παρέχει ένα ισχυρό αυτοβελτιωτικό κίνητρο.
- Στην ομάδα αντιλαμβανόμαστε πως είμαστε όλοι ίσοι αλλά διαφορετικοί. Γι’ αυτό θα αναλάβουμε το ρόλο/θέση που ανταποκρίνεται στο δυναμικό μας, είτε ως βασικοί είτε ως αναπληρωματικοί. Αυτό μας μαθαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο να ηγούμαστε για να νιώθουμε σημαντικοί. Είναι σαφές πως καμία ομάδα δεν μπορεί να πετύχει υψηλούς στόχους χωρίς τους αναπληρωματικούς της. Επίσης, αν η ομάδα στηριχθεί μονάχα στους βασικούς της παίκτες, στο τέλος θα ΄΄κάψει΄΄ την απόδοσή τους. Έτσι, η νίκη και η ήττα αποδίδονται στην ομαδική λειτουργία, δίχως να παραβλέπεται το ατομικό δυναμικό.
- Η αποτυχία, η ήττα, η απογοήτευση είναι μέρος του παιχνιδιού κι αυτό δεν αποτελεί παράγοντα αναχαίτισης. Αντιθέτως, η ήττα μας δίνει ώθηση κι επιμονή για βελτίωση κι ενδυνάμωση. Εκπαιδευόμαστε να μην εγκαταλείπουμε τον αγώνα, τη μάχη κι αυτό συνιστά εγγυητική για θετικότερα αποτελέσματα στη συνέχεια. Η επιτυχία στον αθλητισμό περικλείει στα σωθικά της πολλές χρήσιμες αποτυχίες, κάτι που θεωρείται αδιανόητο στα αλαζονικά και εγωκεντρικά ιδεώδη. Στόχος είναι η νίκη, η οποία είναι πιο ευκταία μετά από μία ήττα
Εν τέλει, ο ομαδικός αθλητισμός μας προσφέρει έντονες και ανεκτίμητες εμπειρίες ζωής:
- Χαρά, πάθος, μοίρασμα, οικειότητα, εκτόνωση, μείωση άγχους (παραγωγή ενδορφινών), ικανοποίηση.
- Να γιορτάζεις τη νίκη, να μαθαίνεις από την ήττα (αποτυχία).
Κι ας μην ξεχνάμε ότι ο ομαδικός αθλητισμός εκκινεί στην πρώιμη ηλικία και εκτείνεται σε όλη τη ζωή του ανθρώπου.
Ο ομαδικός αθλητισμός μας αναπτύσσει… μας χαρίζει ΣΥΓΚΙΝΗΣΕΙΣ -από το υψηλότερο επίπεδο (Μουντιάλ) μέχρι το ερασιτεχνικότερο της γειτονιάς- που εντυπώνονται ανεξίτηλα στο νοητικό και ψυχικό μας πεδίο!
Δ. Μπαμπούσης